Czas lata, to owocowy wysp, któremu nie można się oprzeć także podczas nauki portugalskiego. 🙂 Tych z Was, którzy pierwszy raz tu zaglądają, informuję, że możecie całkowicie gratis pobrać grafiki słowniczka obrazkowego w pdf u dołu wpisu. Zachęcam też do pobrania grafik z poprzednich artykułów (póki co tu i tu).:) Tá bom, dość gadania, zaczynamy naukę!

OWOCE W PORTUGALII – PRZEWODNIK

Może Was to zdziwić, ale w Portugalii bardziej niż owoce zaskakują mnie warzywa ( np. łubin jako przysmak do piwa, typ kapusty – “couve galega” do portugalskiego kapuśniaku, papryczki rosnące na polach). Mimo tego zawsze cieszy mnie dostępność świeżych owoców. Przyjemnie patrzy się na sady pomarańczy i drzewa cytrynowe. Na Maderze intrygują mini banany, z których znana jest wyspa (wspominałam o nich w tym wpisie). Dziwnym owocem uprawianym na Maderze jest także flaszowiec (anona da Madeira wym. anona da madejra), który możecie zobaczyć poniżej na zdjęciu. Z flaszowca da się zrobić np. ciasto albo mus. Z kolei Azory znane są z ananasów (ananás dos Açores wym. ananasz dusz asoresz, ale na ananasa możemy też powiedzieć abacaxi wym. abakaszi) oraz marakui (maracujá dos Açores wym. marakuża dusz asoresz). Uwielbiam też twarde portugalskie gruszki, które niekiedy w Polsce można spotkać w Lidlu albo w Biedronce tzw. pêra rocha (wym. pera chrosza). Wzdycham na wspomnienie soczystych fig z Algarve, wiśni z rejonu Óbidos i Alcobaça, czereśni oraz melonów!  I wciąż tajemnicą jest dla mnie jedzenie opuncji figowej, której owoce nazywają się po portugalsku m.in.”tabaibo” (wym. tabajbu). Możecie się spotkać z wieloma innymi nazwami tego występującego na Maderze owocu: figo da Índia, figo do diabo, figo do inferno. Gdyby ktoś miał wątpliwości, to tak, potwierdzam, opuncja figowa należy do roślin z rodziny kaktusowatych!!! Poniżej na zdjęciu z maderyjskiego rynku możecie zobaczyć także i opuncję. 😉 Dodam, że na Maderze zaskoczą Was również inne owoce np. banano-ananas (na fotce owoc w rogu wyglądający jak szyszka).

Flaszowiec prawie na samej górze obok krzykliwie różowych owoców, a opuncja figowa zaraz pod nim obok mango. Kilka słów o owocach na Maderze także tutaj.

JAKIE OWOCE ZASKOCZYŁY MNIE W BRAZYLII?

Trudno nie być zaskoczonym różnorodnością i egzotyką flory w Brazylii. Jak się zatem domyślacie Brazylia to owocowe szaleństwo. Nigdy nie zapomnę zdziwienia na owoce kakaowca, na arcysłodką papaję do śniadania, karambolę do obiadu, drinki z marakują czy przepyszne owocowe soki…Brazylia jest olbrzymia, więc gwarantuje owocową różnorodność do tego stopnia, że mieszkańcy północnych brazylijskich stanów mogą nie znać owoców z południa, a ktoś z Amazonii przysmaków z wybrzeża, itd.! Można to czasem dosyć łatwo rozwiązać np. w São Paulo (o którym pisałam tutaj) udać się na Mercado Municipal de São Paulo i tam zasmakować owoców z całej Ameryki Południowej! Z pewnością kuriozalnym dla mnie owocem jest jabuticaba (wym. braz. żabucikaba). No bo słuchajcie, wychodzę kiedyś do ogrodu i nagle patrzę, a owoce o kształcie winogron nie rosną w kiściach, ale oklejają całe drzewko! Właściciel ogrodu wyjaśnił mi, że to popularny owoc w Minas Gerais (stan w Brazylii), który po prostu można zjeść z krzaka! 🙂

Jabuticaba, która zaskoczyła mnie w ogrodzie.

Bliskie spotkanie z kakaowcem.:)

A FRUTA, AS FRUTAS, O FRUTO, OS FRUTOS – CO JEST CZYM

Słowo “owoc” może powodować trudności w języku portugalskim. Dlaczego? Po pierwsze występuje zarówno w rodzaju męskim jak i żeńskim. “Fruta” używa się jako terminu funkcjonującego w świadomości powszechnej, nienaukowej. Jest to po prostu słodki jadalny owoc. Z kolei “fruto” to już słowo naukowe, botaniczne, odnoszące się do jakiegokolwiek owocu, który powstaje jako “wytwór zalążni słupka kwiatowego u roślin okrytozalążkowych.” 🙂 Po drugie słowo “fruta” pojawia się w l.poj. na określenie nie jednego owocu, ale wielu. Stąd w poprawnym portugalskim powinno się powiedzieć “salada de fruta” (sałatka owocowa), a nie “salada de frutas.” Ponieważ fruta oznacza już zbiór owoców, to jeżeli chcemy utworzyć liczbę mnogą, to poprawniej jest użyć słowa “fruto” w l.mn. i powiedzieć “frutos”. Podaję przykłady za infopedią.pt:

Dois frutos diferentes, uma maçã e uma pera. 

Dwa różne owoce: jabłko i gruszka.

A fruta faz bem à saúde.

Owoce wpływają dobrze na zdrowie.

OWOCOWE WYRAŻENIA

Zachęcam także do nauczenia się kilku owocowych wyrażeń. Będziecie mogli niby zabłysnąć przed Portugalczykami.:) Oto wybrane przeze mnie:

frutos do bosque (wym. frutusz du boszky) – owoce leśne

frutos silvestres (wym. frutusz silwesztresz) – owoce leśne

colher os frutos de (wym. kuljer usz frutusz dy) – zbierać owoce swoich wysiłków

maçã do rosto (wym. masa du rosztu) – określenie na kości policzkowe, maçã to po portugalsku jabłko

ser pêra doce  (wym. ser pera dosy) – być prostym do osiągnięcia/zrobienia, etc., pêra to po portugalsku gruszka

e peras (wym. i perasz) – bardzo dobry, zastępuje wyrażenie “muito bom”

Przenośnie znaczenia niektórych owoców:

pêssego (wym. pesegu) – przystojny facet, “ciacho”:), pêssego oznacza brzoskwinię

banana (wym. banana) – pejoratywnie o osobie, która jest flegmatyczna, bez energii lub która się czegoś boi

melão (wym. melał) – wyraz twarzy, na której maluje się sprzeciw lub frustracja, melão to melon

SŁOWNICZEK

Wreszcie przyszedł czas na długo oczekiwany słowniczek.:D Lista z wymową poniżej wraz z grafikami do pobrania! Ale super! Pamiętajcie, że jeżeli podoba Wam się ten wpis, to zapraszam po więcej na:

• fanpage magellanki na fb
•  Instagram
•  Grupę nauka portugalskiego

Lub do sklepu, jeżeli interesują Cię materiały do nauki portugalskiego:

• sklep

Beijos e até já!

Ania

a fruta (wym. a fruta) – owoce

os citrinos (wym. usz citrinusz) – cytrusy

a laranja (wym. a laranża) – pomarańcza

a toranja (wym. a turanża) – grejpfrut

a tangerina (wym. a tanżerina) – mandarynka

a clementina (wym. a klementina) – klementynka (mandarynka)

a lima (wym. a lima) – limonka

a casca (wym. a kaszka) – skórka

o gomo (wym. u gomu) – dzwonko mandarynki

o limão (wym. u limał) – cytryna

os frutos com caroço (wym. usz frutusz com karosu) – owoce z pestką

a nectarina (wym. a nektarina) – nektarynka

o pêssego (wym. u pesegu) – brzoskwinia

o alperce (wym. u alpersy) – morela

a ameixa (wym. a amajsza) – śliwka

a cereja (wym. a cyreża) – czereśnia

a ginja (wym. a żinża) – wiśnia

a maçã (wym. a masa) – jabłko

a pêra (wym. a pera) – gruszka

a/o cesta/o de fruta (wym. a/u ceszta/u dy fruta) – koszyk z owocami

as bagas (wym. asz bagasz) – jagody

o morango (wym. u murangu) – truskawka

a amora (wym. a amora) – jeżyna

a groselha-vermelha (wym. a grozelja wermelia) – czerwona porzeczka

a groselha – preta (wym. a grozelja preta) – czarna porzeczka

a groselha – branca (wym. a grozelja branka) – biała porzeczka

o arando (wym. u arandu) – żurawina

os mirtilos (wym. usz mirtilusz) – borówki

a framboesa (wym. a frambueza) – malina

a uva – espim (wym. a uwa eszpim) – agrest

a uva (wym. a uwa) – winogrono

o melão (wym. u melał) – melon

a melancia (wym. a melancija) – arbuz

a manga (wym. a manga) – mango

o abacate (wym. u abakaty) – awokado

o kiwi (wym. u kiwi) – kiwi

a papaia (wym. a papaja) – papaja

o ananás (wym. u ananasz) – ananas 

o marmelo (wym. u marmelu) – pigwa

a maracujá (wym. a marakuża) – marakuja

a banana (wym. a banana) – banan

a romã (wym. a chruma) – granat

Kliknij, aby pobrać pdf.

Kliknij, aby pobrać pdf.

Kliknij, aby pobrać pdf.