Tryb rozkazujący w języku portugalskim

Tryb rozkazujący w języku portugalskim…Co powinieneś/powinnaś wiedzieć na początku?

KIEDY STOSUJEMY TRYB ROZKAZUJĄCY

Podobnie jak w języku polskim, gdy chcemy wydawać rozkazy, przekazywać nasze sugestie, dawać rady i wskazówki, a także, gdy chcemy być uprzejmi. Uprzejmości dotyczą zwłaszcza relacji formalnych, sytuacji grzecznościowych, takich, które często tłumaczy się na polski używając słowa „niech” lub „proszę” np.„niech pan/pani powie”,„proszę powiedzieć” – „diga” (PT).

TRYB ROZKAZUJĄCY TWIERDZĄCY I FORMALNY

Jak zatem tworzy się tryb rozkazujący w formie twierdzącej, gdy zwracamy się do kogoś formalnie „pan”/„pani” po portugalsku?

Bierzemy 1 os. czasu teraźniejszego np. „dizer” powiedzieć ——> digo

Odcinamy „o” i otrzymujemy końcówkę ——-> dig-

Dodajemy końcówkę „a”, by stworzyć formalne „pan”/„pani” ——-> diga (niech pan/pani powie)

Ważne pytanie. Czy zawsze dodajemy „a”? Nie.:)

Ja zawsze tłumaczę to w ten sposób, że zmieniamy to na „przeciwległą” koniugację tzn., jeżeli czasownik jest z koniugacji „ar”, to zmienimy na „e”, jeżeli byłaby koniugacja druga „er” i trzecia „ir”, to będziemy wtedy dodawać „a”.

Falar —> falo –> fal- –> fale —> „niech pan/pani mówi” (odcięliśmy „o”, dodaliśmy „e”)

POMYSŁY NA ĆWICZENIE TRYBU ROZKAZUJĄCEGO FORMALNEGO

Czy zwróciłeś/aś uwagę jak się zwracamy do czytelnika w portugalskich przepisach? Po polsku używamy formy bezpośredniej: wlej, wymieszaj, odstaw do lodówki, wsyp, etc., czyli zwracamy się per „ty”. Tymczasem portugalskie przepisy pisane są w sposób formalny tzn. używamy formy grzecznościowej „pan”/„pani”. To dla nas świetna wiadomość, bo możemy dzięki temu w pełni potrenować zastosowanie twierdzącego formalnego trybu rozkazującego.

Źródło zdjęcia lifestyle.sapo.pt

ZADANIE DLA CIEBIE NA TRYB ROZKAZUJĄCY

Zerknijmy na obojętnie jaki przepis np. na zapiekaną w piekarniku ośmiornicę (typowe danie bożonarodzeniowe z północy kraju) i na to jak mogą być utworzone przykładowe zdania:

Coloque o polvo congelado debaixo de água corrente
Ponha água na panela
Deixe o polvo repousar dentro da água
Lave o polvo em água corrente

Itd.

A teraz ćwiczenie dla Ciebie. Jak byś przetłumaczył/a powyższe zdania? Napisz: anna@magellanka.pl

Zauważ, że we wszystkich powyższych przykładach użyto formalnego stylu:

Colocar —> coloco —> coloc- —> dodajemy „e”—-> coloque (Musimy zmienić też „c” na „q”, żeby zachować ten sam dźwięk)

Pôr —> ponho —> ponh —> dodajemy „a” —> ponha (Uwaga! Pierwsza osoba jest nieregularna)

Deixar —> deixo —> deix- —> dodajemy “e”—> deixe

Lavar —> lavo —> lav —> dodajemy “e”—> lave

Temat trybu rozkazującego w języku portugalskim oczywiście obejmuje więcej zagadnień (czasowniki nieregularne, szczegółowe omówienie czasowników z obocznościami, zapoznanie się z trybem rozkazującym w negacji i w innych osobach niż formalne „pan”/„pani”) , ale mam nadzieję, że ten wpis będzie inspiracją do dalszych ćwiczeń i zgłębiania tego tematu.

Jeżeli masz ochotę na jeszcze więcej portugalskiego, to:

A także zapisz się tutaj do językowego newslettera i otrzymaj darmowy fragment ebooka: „ESTAR”.

Beijos,

Ania